ประวัติที่มาของสวนขวดโหล(Terrarium)

สวนขวด แก้วสวนแก้ว สวนตู้
หรือที่รู้จักกันในชื่อ “Wardian Cases”

คุณอาจจะเคยได้ยินสวนขวดแก้วของคุณ ถูกเรียกอีกชื่อว่า “Wardian case” สักหนสองหน (คนไทยคงไม่เคยได้ยินสักเท่าไหร่) แต่คุณเคยหยุดคิดบ้างหรือเปล่าว่าชื่อนี้มาจากไหน
ถ้ามันไม่ได้เกิดขึ้นจากพสกผีเสื้อกลางคืน หรือหนอน
กว่า 100 ปีที่แล้ว นักฟิสิกส์ชื่อ นาธานนีล วอร์ด มีความหลงใหลในพฤกษศาสตร์ และโชคไม่ดีที่เขาไม่มีเวลากับงานอดิเรกของเขา เนื่องเขาอาศัยอยู่ในลอนดอน เมืองที่มีมลพิษจากโรงงานมากมาย เฟิร์นที่เขารักนักก็ตายจากเขาไปอย่างรวดเร็วเพราะควันพิษ โชคดีทั้งตัวเขาและสำหรับผู้ที่รักสวนขวดแก้วทั่วโลก ดร.วอร์ดมีความสนใจด้านอื่นที่ทำให้เขาหมกมุ่นนั่นก็คือ ผีเสื้อกลางคืน และหนอน
ในการศึกษารังไหมนั้น เขาต้องครอบด้วยโถแก้วเพื่อการป้องกันและการดูแล ดร.วอร์ดก็ได้สังเกตเห็นอะไรบางอย่างภายใต้โถแก้ว พืชหลายๆชนิดเริ่มที่จะงอกออกมาจากดินภายในโถแก้ว รวมไปถึงเฟิร์นที่น่ารัก ไม่เหมือนกับเฟิร์นที่เน่าในสวนของเขา เฟิร์นในโถแก้วดูแข็งแรง และมันทำให้ดร.วอร์ดเชื่อว่าด้วยการปกป้องอย่างถูกต้องจากมลพิษอากาศในลอนดอน ทำให้ต้นไม้ในเมืองสามารถอยู่รอดได้ ดร.วอร์ดติดตามการค้นพบที่น่าอัศจรรย์ของเขา และยังคงใช้ เรื่อนกระจกเล็กๆของเขาซึ่งเขาเรียกมันว่ากล่องเฟิร์น วันนี้เราเรียกมันว่าสวนขวด (Terrarium) หรือ “Wardian case”

การค้นพบเล็กๆ แต่มีผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่

ตั้งแต่การค้นพบของดร.วอร์ดในปี 1827 ทำให้เกิดผลกระทบต่อสวนขวดแก้วมากมายในโลกของพฤกษศาสตร์ ผู้ชำนาญทางด้านการทำสวนรุ่นหลังๆบางคนสามารถเคลื่อนย้ายพืชเขตเมืองร้อนข้ามผ่านมหาสมุทรได้ และเพียงแค่มีการป้องกันของสวนขวดแก้ว (Terrarium Glass)

ในไม่ช้าสวนขวดแก้วเริ่มเป็นที่นิยมในการปลูกต้นไม้ และถูกใช้เป็นของในครัวเรือนทั่วโลก ในทศวรรษ 1860 ไม่ใช่แค่บ้านสมัยวิคทอร์เรียในอเมริกาที่จะเห็น สวนขวดแก้ว แต่มันยังเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นผู้ดีมีเกียรติ และก่อร่างขึ้นเป็นของจำเป็นภายในบ้าน ในช่วงเวลานี้ สวนขวดนั้นถูกสร้างด้วยแก้วชั้นดี ทำแบบประณีต สีสวยและเป็นการออกแบบอย่างฟุ่มเฟือย

สวยและมีประโยชน์

วันนี้สวนขวดสามารถใช้ประโยชน์ได้มากขึ้นและหรูหราน้อยลงกว่าช่วงปลายศตวรรษที่ 18 ถึงต้นศตวรรษที่ 19 อย่างไรก็ตามสวนขวดนั้นพิสูจน์ให้เห็นว่ามันมีความสามารถอย่างเต็มที่ในการรักษาต้นไม้ให้แข็งแรงและมีชีวิตอยู่ได้ สวนขวดนั้นยอมรับให้สิ่งแวดล้อมที่สะอาดและมีความชื้นซึ่งรักษาให้ต้นไม้เติบโตได้เป็นปี

(Thank you for picture from : www.helloyarn.com/misc/terrarium2small.jpg, http://www.dallasnews.com/sharedcontent/dws/img/v3/04-13-2007.NHG_13terrarium4.GEQ24E4CV.1.jpg )